De lopersknie, ook wel Tractus Iliotibialis Frictie Syndroom of Runner’s knee genoemd is de meest voorkomende oorzaak van pijn aan de buitenzijde van de knie bij hardlopers. Tussen de zijbilspieren, de knieschijf en het onderbeen loopt een sterke, brede peesplaat (de Trac- tus iliotibialis). Die maakt zijwaartse beweging van de heup mogelijk en houdt het bekken en het bovenbeen stabiel tijdens het lopen. De tractus iliotibialis functioneert ook als buiger en strekker van de knie. Deze spier kan door diverse oorzaken te gespannen komen staan. Met als gevolg dat bij het buigen van de knie te grote krachten op de buitenste dijbeenknobbel aankomen (condylus lateralis femoris). Net na de voetlanding tijdens het hardlopen, bij iets minder dan 30 graden kniebuiging, treedt een frictiemoment op. Herhaalde frictie kan als een ontsteking resulteren met als gevolg pijnklachten aan de buitenzijde van de knie. Als deze blessure wordt genegeerd, loop je het risico dat deze ontaardt in een slijmbeursontsteking.

Symptomen lopersknie

Aanvankelijk een doffe pijn aan de buitenkant van de knie, iets boven de gewrichtsspleet. De pijn is meestal brandend of zeurend van karakter. Soms gaat de pijn gepaard met een lichte zwelling. Je moet dan stoppen of op z’n minst vaart minderen tijdens het hardlopen. Meestal gebeurt dit vanzelf, want door de pijn heen lopen doet veel pijn. Bij langdurig over- belasten ontstaat er meestal een stekende pijn.

Behandeling

In de meeste gevallen kan je met een lopersknie nog wel hardlopen. Kort in ieder geval je loopafstand sterk in. Probeer met kortere passen, dus met redelijk gestrekte benen te lopen. De frictie tussen de iIliotibiale band en de dijbeenknobbel neemt namelijk toe naarmate we de knie verder buigt. Ga wandelen zodra je de pijn voelt. Loop in geen enkel geval door stekende pijn heen! Sommige lopers ontwikkelen deze klacht doordat ze altijd hetzelfde rondje maken, op een licht bollende asfaltweg. De voeten raken dan voortdurend onder een onnatuurlijke hoek de grond, terwijl het net is of het ene been korter is dan het andere. Afwisseling, het liefst een parkoers met een vlakke ondergrond, is dan een oplossing.

De lopersknie ontstaat door een combinatie van overbelasting en kleine anatomische afwijkingen. Een belangrijke oorzaak is een minder goed ontwikkelde zijbilspier. Deze heupab- ductor beweegt het been naar buiten toe. Als hij relatief zwak is, zak je steeds een beetje door je heup. Met als gevolg dat er extra trek en spanning op de peesplaat komen.

Mensen met zwakke zijbilspieren hebben ook vaak minder kracht en uithoudingsvermogen in hun Quadriceps (voorzijde bovenbeenspier) en Hamstrings (achterzijde bovenbeenspier). Hard- lopen alleen is dan niet genoeg om deze spieren goed te trainen. Soms ontstaat de lopers- knie door geweld van buitenaf. Nadat de knie hard is gestoten bijvoorbeeld. Ten slotte kan een lopersknie ook worden veroorzaakt door de schoenen, ook als je niet proneert. Vervang schoeisel sowieso ieder jaar. Dit moet zelfs vaker als je extreem veel kilometers maakt, zoals bij training voor een marathon. Bezoek een hardloopwinkel die goed kan adviseren over de schoenen. Misschien heb je de neiging om met de voeten erg naar binnen te roteren bij het lopen, dan is een anti-pronatie zool in de hardloopschoen noodzakelijk.

Extra risico?

Het treft vooral onervaren lopers die veel kilometers maken, al kun je ook als ervaren hard- loper plotseling last krijgen. Lopers met O- of X benen hebben een groter risico om een lopersknie te krijgen. Zoals boven beschreven is pronatie (het naar binnen roteren van de voet tijdens de contactfase) een risicofactor. Ook het hardlopen op heuvelachtig terrein kan klachten geven. Met een combinatie van rust, oefeningen, fysiotherapie en goed schoeisel is het probleem meestal snel op te lossen. Na het hardlopen kan de pijnlijke plek middels een ice pack gekoeld worden in combinatie met ibuprofen (pijnstellend en ontstekingsrem- mend). Bezoek bij langdurige pijnklachten een fysiotherapeut of specialist.